Toma Makjanić u ovome broju predstavlja Chemlali Sfax, sortu koja dolazi iz Tunisa i odlično podnosi sušu
Chemlali Sfax je afrička sorta masline koja dolazi iz Tunisa, a poznata je po tome što izrazito dobro podnosi sušu. Zaslužna je za 30 posto proizvodnje ulja u Tunisu. Sinonimi za Chemlali Sfax su Chemlali, Zeitoun Sfax i Sahali. Ovu rustikalnu sortu nalazimo uz obalu od grada Korba koji se nalazi na sjeveru, pa sve do grada Gabes koji se nalazi na jugu.
Pokazala se kao jako dobra sorta na jugu zemlje, dok u središnjem dijelu nije polučila dobre rezultate zbog svoje osjetljivosti na bakterijski rak. Sušu podnosi bolje od drugih afričkih sorti kao što je primjerice Picholine marocaine.
Bujna stabla
Stabla ove sorte su izrazito bujna, te s vremenom mogu postati golema ukoliko ih se ne reže. Postoji jedna anegdota da je jedno od najvećih stabala ove sorte u Tunisu u jednoj berbi proizvelo preko dva milijuna plodova, odnosno na jednom stablu je bilo oko tisuću kg maslina.
Chemlali Sfax je sorta poznata po tome što jako dobro iskorištava vodu. Ta njena osobina omogućava maslinarima da je uzgajaju u polupustinjama s jako niskim godišnjim padalinama, ponekad i ispod 100 mm (oko 200 lit/m²). Dobro podnosi i posolicu.
Rodna je sorta, ali joj treba više vremena da dođe na rod. Sklona je alternativnoj rodnosti, odnosno nema redovite prinose. Samooplodna je i rano cvjeta. Proizvodi veliku količinu polena. Bujna je, uspravnog rasta i guste krošnje. List je srednje veličine i kopljastog je izgleda. Slabo se ukorjenjuje, odnosno teško se razmnožava u rasadnicima. Unatoč tome, rasadničari je ne nacjepljuju na druge podloge jer se na taj način gubi njezina najbitnija osobina, a to je izrazita otpornost na sušu.
Plod je izrazito malen i ne koristi se za konzerviranje. Veličina ploda je manja od jednog grama. Oblik ploda je jajolik bez izraženog vrha odnosno sisice. Plodovi rastu u grozdićima do dvadeset plodova. Kasno sazrijeva, a bere se kada su plodovi vinskocrvene boje. Randmani su visoki, najčešće između 20 i 25 posto, a zabilježeno je čak i 27 posto.
Ulomak iz časopisa Maslinar br. 75.
